Stanisław Grabowski
Kalendarium Niepodległości (9)
1 maja 1918
Robotnicy! Znowu świta nam 1 maj, dzień demonstracji przeciw wojnie, święto międzynarodowego braterstwa proletariatu. Nad morzem krwi, nad olbrzymim cmentarzyskiem trupów, nad dymiącym pogorzeliskiem Europy zapala się po raz czwarty słońce majowe. Kilkanaście milionów ludzi zginęło, kilkanaście milionów kalek, ślepców, obłąkanych, zaludnia jaskinie nędzy ludzkiej. A wojna wciąż trwa. […] Gdzie obłąkane marzenia o wywalczeniu niepodległości – pod opieką Wilhelma i Franciszka Józefa – szablą Piłsudskiego, bagnetami Legionów? Bezsilne narzędzia niemieckie, Legiony, dziś rozsypane, wyaresztowane, rozpędzone po różnych frontach, śmiesznym wspomnieniem są tylko dawnych buńczucznych fantazji niepodległościowych. […] Gdy pierwszy maja idzie, dzień międzynarodowego święta robotniczego, niechaj poczuje zgraja burżuazji polskiej, niechaj się dowie łotrowska banda okupacyjna, że proletariat kajdany swoje targa, że mury więzienia swego wali. Z dusznych fabryk, z ciemnych warsztatów, z nor sklepowych – na ulicę! (z odezwy Zarządu Głównego Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy)